Podstawa prawna
Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim stanowi element władzy sądowniczej sprawującej wymiar sprawiedliwości na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Organizację oraz zasady funkcjonowania sądu określają następujące akty prawne:
- ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych;
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych;
- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej;
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych.
Konstytucyjną podstawę działania sądów stanowi art. 10 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z którego wynika zasada trójpodziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą oraz art. 175, w którym powierza się sprawowanie wymiaru sprawiedliwości Sądowi Najwyższemu, sądom powszechnym, sądom administracyjnym oraz sądom wojskowym. Art. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sadów powszechnych stanowi natomiast, iż sądami powszechnymi są sądy rejonowe, sądy okręgowe oraz sądy apelacyjne.
Zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości w sądzie wykonują sędziowie.
W sądach rejonowych zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują także asesorzy sądowi, z wyłączeniem:
- stosowania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym wobec zatrzymanego przekazanego do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania;
- rozpoznawania zażaleń na postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia, na postanowienia o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia i na postanowienia o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw;
- rozstrzygania spraw, o których mowa w art. 12 pkt 3 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Zadania z zakresu ochrony prawnej w sądach wykonują także referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi.
W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości biorą udział również obywatele poprzez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw.
Pod względem finansowym Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim stanowi jednostkę budżetową Skarbu Państwa.