Informacje dotyczące nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i nieodpłatnej mediacji
Osoby uprawnione
Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 294) usługi:
- nieodpłatnej pomocy prawnej,
- nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego,
- nieodpłatnej mediacji
świadczone są każdej osobie fizycznej, zwanej „osobą uprawnioną”, która złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Z usług można korzystać w dowolnie wybranym punkcie w kraju. Mapa punktów wraz z danymi teleadresowymi znajduje się na stronie: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow/
Zakres i forma pomocy
Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:
- udzielenie informacji, wskazanie sposobu rozwiązania problemu prawnego,
- sporządzenie projektu pisma, z wyłączeniem pism procesowych w toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i sądowoadministracyjnych,
- sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych, ustanowienie pełnomocnika z urzędu lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego,
- poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową,
- udzielenie porad związanych z przygotowaniem do rozpoczęcia działalności gospodarczej (nie obejmuje spraw związanych z prowadzeniem takiej działalności).
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie
Profesjonalni doradcy świadczą pomoc dostosowaną do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, mając na celu podniesienie jej świadomości o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach. Doradcy udzielają wsparcia w samodzielnym rozwiązaniu problemu. Mogą sporządzić, wspólnie z osobą uprawnioną plan działania i pomóc w jego realizacji. Pomoc świadczona jest w szerokim zakresie, może dotyczyć m. in. sposobu załatwiania spraw urzędowych, rozwiązywania problemów życiowych, np. dotyczących spraw mieszkaniowych, zabezpieczenia społecznego czy kwestii kredytów.
Nieodpłatna mediacja obejmuje:
- przeprowadzenie mediacji,
- udzielanie informacji o mediacji i pozostałych formach rozwiązywania sporów w sposób polubowny,
- przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji,
- udzielenie pomocy w sporządzeniu wniosku do sądu o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem,
- przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej.
Z usługi tej wyłączone są:
- mediacje prowadzone na skutek skierowania stron przez sąd do mediacji,
- sprawy, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc. Z nieodpłatnej mediacji może skorzystać każda osoba fizyczna lub prawna (np. spółka, instytucja, spółdzielnia, wspólnota mieszkaniowa), „dążąca do polubownego rozwiązania sporu”, ale pod warunkiem, że stroną inicjującą skorzystanie z nieodpłatnej mediacji jest uprawniona osoba fizyczna.
Zasady świadczenia nieodpłatnych usług pomocowych
- Wszystkie ww. formy pomocy świadczone są osobiście w wyznaczonych punktach w powiatach i miastach na prawach powiatu.Przyjmowanie zgłoszeń na nieodpłatne porady odbywa się telefonicznie pod specjalnie wyznaczonym do tego celu numerem telefonu wskazanym przez starostę lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
- Osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście oraz osobom doświadczających trudności w komunikowaniu się – o których mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz.U. z 2017 r. poz. 1824) nieodpłatna pomoc prawna lub nieodpłatne poradnictwo obywatelskie (z wyłączeniem nieodpłatnej mediacji) mogą być udzielane za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość albo poza punktem - m.in. przez zorganizowanie wizyty w miejscu zamieszkania tych osób lub w miejscu wyposażonym w urządzenie ułatwiające porozumiewanie się z osobami doświadczającymi trudności w komunikowaniu się lub w miejscu, w którym zapewnia się możliwość skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego.
Bliższych informacji o nieodpłatnych usługach pomocowych uzyskać można na stronach BIP poszczególnych starostw powiatowych oraz na stronie: www.darmowapomocprawna.ms.gov.pl